HTTP (Hypertext Transfer Protocol) ve HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure), internet üzerinde bilgi alışverişi yapmak için kullanılan iletişim protokolleridir.
HTTP, web tarayıcıları ile web sunucuları arasında veri iletişimini sağlar. Bir istemci-sunucu modeline dayanır, yani web tarayıcısı (istemci) web sunucusuna (sunucu) bir istek gönderir ve sunucu da isteği karşılarak gerekli yanıtı geri gönderir. HTTP, TCP/IP protokolü üzerinde çalışır ve genellikle 80 numaralı portu kullanır.
HTTPS ise, HTTP’nin güvenli bir versiyonudur. HTTPS, HTTP protokolünün SSL (Secure Sockets Layer) veya TLS (Transport Layer Security) protokolleriyle şifrelenerek güvenli hale getirilmesini sağlar. Bu şifreleme sayesinde, veri iletişimi sırasında gizlilik, bütünlük ve kimlik doğrulama sağlanır. HTTPS, web sitelerinde kullanıcıların hassas bilgilerini (kullanıcı adı, parola, kredi kartı bilgileri vb.) korumak için önemli bir rol oynar. HTTPS, 443 numaralı portu kullanır.
HTTP’nin ve HTTPS’nin farkları aşağıdaki gibidir:
- Güvenlik: HTTP, verileri şifrelemediği için iletişim sırasında bilgiler açık bir şekilde aktarılır ve potansiyel olarak üçüncü taraflar tarafından ele geçirilebilir. HTTPS ise, SSL veya TLS kullanarak verileri şifrelediği için iletişim gizlidir ve bilgilerin güvenliği sağlanır.
- Sertifika: HTTPS, bir web sitesinin kimliğini doğrulamak için SSL/TLS sertifikası kullanır. Bu sertifika, bir yetkilendirme kurumu tarafından yayınlanır ve web sitesinin güvenilir olduğunu gösterir. HTTP’de ise kimlik doğrulama işlemi gerçekleştirilmez.
- Port: HTTP, genellikle 80 numaralı portu kullanırken, HTTPS 443 numaralı portu kullanır. Bu, sunucu ve istemcilerin doğru portu kullanarak iletişim kurmasını sağlar.
- Performans: HTTPS, veri şifreleme ve çözme işlemlerinin eklenmesi nedeniyle HTTP’ye kıyasla daha fazla işlem gücü gerektirir. Bu nedenle, HTTPS kullanımı bazen HTTP’ye göre daha yavaş bir performansa yol açabilir.
Genel olarak, HTTP, web sayfalarının ve diğer verilerin güvenlik gerektirmeyen durumlarda kullanılırken, HTTPS, kullanıcıların kişisel bilgilerini korumak için ve güvenli veri alışverişini sağlamak için tercih edilir. Özellikle e-ticaret siteleri, bankacılık hizmetleri ve herhangi bir gizli bilginin paylaşıldığı alanlarda HTTPS kullanımı önemlidir.
